بانک پرسشنامه
بانک پرسشنامه,دانلود پرسشنامه,سایت پرسشنامه های روانشناسی,پرسشنامه رضایت شغلی,پرسشنامه استاندارد مدیریتبانک پرسشنامه
بانک پرسشنامه,دانلود پرسشنامه,سایت پرسشنامه های روانشناسی,پرسشنامه رضایت شغلی,پرسشنامه استاندارد مدیریتپروپزال اثر بخشی شن بازی درمانی در کاهش نشانه های پرخاشگری کودکان
| دسته بندی | روانشناسی و علوم تربیتی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 20 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 12 |
پروپزال اثر بخشی شن بازی درمانی در کاهش نشانه های پرخاشگری کودکان
در طی سالهای گذشته یک مجموعه رو به رشد تحقیقات حول محور پرخاشگری و مشکلات آن در کودکان و نوجوانان در مدرسه اختصاص یافته است. زیرا رفتار پرخاشگرانه می تواند در برخی از کودکان در دوران ابتدایی و مدرسه دیده شود (باس و پلامین[1]، 1975). رفتار پرخاشگرانه می تواند باعث نتایج منفی از قبیل طرد همسالان و بزهکاری در نوجوانی شود (ون لیر[2] و همکاران، 2007).
پرخاشگری به عنوان رفتاری شناخته می شود که احتمالا منجر به آسیب به یک شخص یا یک شی گردد(ری[3]، 2007). یکی از انواع پرخاشگری که در اوایل کودکی پدیدار می شود پرخاشگری خصمانه است که شامل دو حالت پرخاشگری آشکار و رابطه ای می باشد (سید محمدی، 1387). پرخاشگری آشکار- فیزیکی و کلامی شامل رفتار های خصمانه نظیر زدن، هل دادن، لگد زندن و نیز تهدید به انجام این اعمال به صورت کلامی است. پرخاشگری رابطه ای، شکلی از پرخاشگری است که فرد پرخاشگر با هدف برهم زدن روابط دوستانه و بین فردی قربانی، اقدام به پخش شایعات یا بدگویی و وادار کردن افراد به قطع ارتباط با فرد می نماید و از این طریق باعث منزوی شدن او می گردد. مطالعات نشان داده اند که پسران در سنین پیش دبستانی، کودکی اولیه و میانه بیش از دختران از پرخاشگری فیزیکی استفاده می کند(کارد[4] و همکاران، 2009).
از میان روش هایی درمان متفاوتی که برای کاهش و یا از بین بردن پرخاشگری مطرح اند، بازی و بازی درمانی از زمره روش هایی است که نتایج مفید و قابل توجهی را به بار می آورد و به شیوه مثبتی، به رفتار های هیجانی و تکانشی تعادل می بخشد (آ رین، 1387). بازی کارکردی متناسب با سن است. تلاشی که همزمان در یک فرایند بدنی و اجتماعی اتفاق می افتد. بازی عموما نقطه مقابل کار است. یک فعالیت سرگرم کننده که فارغ از اجبار و غیر منطقی بودن فرصت مناسبی را جهت بیان احساسات به فرد می دهد(سهرابی شگفتی، 1390).
روشی که در این پژوهش برای درمان به کار رفته است، شن بازی درمانی است. شن بازی واژه ای است که دورا کاف آن را ابداع کرد. او این واژه را به منظور متمایز کردن روش خود که برگرفته از نظریه یونگ بود از روش مارگارت لوفند به نام روش دنیا بیان کرد این در حالی است که سینی شن بر گرفته از روشی است که در حالی است که سینی شن برگرفته از روشی است که در آن از عروسکها و اسباب بازی ها ی کوچک در یک جعبه شن استفاده می شود. شن بازی درمانی روشی است غیر کلامی که در ان کودک با ساختنم دنیای خود در سینی شن به بیان تعارضات، تمایلات و هیجاناتش می پردازد و در جریان خلق این صحنه توسط کودک، درمانگر، نقش مشاهده گر صامت را بازی می کند. تعبیر و تفسیر انجام نمی پذیرد تا زمانی که کودک چندین سینی شن را در مدت زمانی معین بسازد. این باعث آشکار شدن طبیعی جریان درمان بدون دخالت ذهن می شود. سینی شن فرصتی را ایجاد می کند که در آن فرد با بیان خود به ایجاد ارتباط بین ذهن، بدن و تخیلاتش با هم می پردازد(ذوالمجد و همکاران، 1386).
از آنجا که تحقیقات اندکی در ایران در زمینه شن بازی درمانی صورت گرفته است لذا نیاز به این گونه تحقیقات تجربی پیش از پیش احساس می شود؛ بنابراین پژوهش حاضر در این چارچوب به دنبال پاسخگویی به این سوال است که آیا شن بازی درمانی در کاهش پرخاشگری کودکان موثر است؟
5- ضرورت پژوهش:
خشم و پرخاشگری از شایع ترین مشکلات کودکان و نوجوانان و از دلایل مهم ارجاع آنها به مراکز مشاوره و روان درمانی است (بورنمان[5]، 2007). پژوهشگران و متخصصان بالینی به دلایل متعددی علاقه زیادی به مطالعه پرخاشگری کودکان نشان می دهند چرا که پرخاشگری در دوران کودکی عامل خطرناک و مهمی برای بروز رفتارهایی چون گرایش به بزهکاری، ترک تحصیل، و خشونت در نوجوانی و بزرگسالی است. تقریبا نیمی از کودکان ضد اجتماعی رفتارهای مشابهی را در نوجوانی ادامه می دهند. همچنین نیمی از نوجوانان ضد اجتماعی در بزرگسالی به رفتارهای ضد اجتماعی دست می زند. این الگوهای رفتاری نه تنها به فرد پرخاشگر آسیب می رساند بلکه همچنین در سطح وسیع پیامد های منفی برای افرد دیگر و جامعه در بر دارد (ری، 2007).
[1] Buss, A. H., & Plomin, R
[2] Van Lier, P
[3] Ray, W. C
[4] Card, N. A
[5] Bornmann, B. A
پروپزال نقش ویژگی های شخصیتی و کیفیت زندگی در اختلال عملکرد جنسی زنان متاهل
| دسته بندی | روانشناسی و علوم تربیتی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 48 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 19 |
پروپزال نقش ویژگی های شخصیتی و کیفیت زندگی در اختلال عملکرد جنسی زنان متاهل
سازمان بهداشت جهانی[1] (WHO)، بهداشت جنسی را یکپارچگی و هماهنگی میان ذهن، احساس و جسم می داند که جنبه های اجتماعی و عقلانی انسان را در مسیر ارتقا شخصیت او سوق داده و منجر به ایجاد ارتباط و عشق می شود. لذا هر گونه اختلال که منجر به ناهماهنگی و در نتیجه عدم رضایت از رابطه جنسی شود، می تواند اختلال عملکرد جنسی[2] را به همراه داشته باشد (جهان فر و مولایی نژاد، 1380).
اختلال عملکرد جنسی به عنوان اختلال در میل، تحریک (بر انگیختگی)، ارگاسم (اوج لذت جنسی) و درد جنسی تعریف می شود که ناشی از عوامل چندگانه آناتومیکی، فیزیولوزیکی طبی و روان شناختی است و می تواند سبب ناراحتی شدید در فرد شده و بر کیفیت زندگی و ارتباطات بین فردی تاثیر گذار باشد (برنهارد[3]، 2002).
عملکرد جنسی ممکن است تحت تاثیر منفی هر نوع استرس، اختلال هیجانی، یا ناآگاهی از کارکرد و فیزیولوژی رفتار جنسی قرار گیرد. اختلال عملکرد جنسی ممکن است تمام عمر وجود داشته باشد یا پس از یک دوره عملکرد طبیعی پدید آید. این اختلال می تواند فراگیر یا موقعیتی و کلی و جزیی باشد(آذر، ایران پور و نوحی، 1382).
عملکرد جنسی یک پدیده چند بعدی است که تحت تاثیر بسیاری از عوامل زیستی-روانی و اجتماعی قرار می گیرد(بیس فام[4]، 1997). در مواردی که علت جسمانی برای مشکلات جنسی وجود دارد عوامل روان شناختی ممکن است نقش ثانویه ای در پیچیده کردن موقعیت داشته باشند و می توانند موجب اشکال در پاسخ جنسی و اختلال های کنشی جنسی گردند (مهرابی و دادفر ، 1382).
به نظر می رسد بی توجهی به غریزه جنسی در انسان، عوارض جبران ناپذیری بر جای می گذارد؛ به طوری که به خطر افتادن آن موجب اختلال در عواطف، شخصیت و عملکرد اجتماعی افراد می گردد (پاک گوهر، ویژه، بابایی، رمضان زاده، عابدی نیا، 1387). نتایج مطالعات نشان می دهد که بین ویژگی های شخصیت و رفتارهای جنسی رابطه معناداری وجود دارد(قائدی و همکاران، 1386).
ویژگی‌های شخصیتی به مجموع ویژگی‌هایی که در وجود یک فرد، تقریبا به طور دایم وجود دارد و موجب تمایز وی از سایرین می‌شود، اطلاق می‌گردد. ساختار شخصیت بر اساس الگوهای مختلف تبیین شده است(شکری و همکاران، 1384). الگوی پنج عاملی شخصیت با پشتوانه‌های نظری، تجربی و پژوهشی از معتبرترین و مشهورترین مدل‌های شخصیت محسوب می‌شوند. این عوامل عبارتند از: روان رنجور خویی[5](N)، برون گرایی[6] (E)، پذیرش[7](O)، سازگاری[8](A) وظیفه شناسی[9] (C).
[1]world health organizatio
[2] Sexual dysfunction
[3]Bernhard, L. A
[4] Bispham, A
[5] Neurotism
[6] Extraversion
[7] Openness
[8] Agreebleness
[9] Conscientiousness
پروپزال مقایسه کیفیت زندگی، رضایت زندگی و خود کارآمدی شغلیِ معلمان مراکز استثنایی با معلمان مراکز عادی مقطع ابتدایی شهرستان
| دسته بندی | روانشناسی و علوم تربیتی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 34 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 18 |
مقایسه کیفیت زندگی، رضایت زندگی و خود کارآمدی شغلیِ معلمان مراکز استثنایی با معلمان مراکز عادی مقطع ابتدایی شهرستان
(تشریح ابعاد، حدود مسأله، معرفی دقیق مسأله، بیان جنبه‌های مجهول و مبهم و متغیرهای مربوط به پرسش‌های تحقیق، منظور تحقیق)
در آموزش و پرورش استثنایی، معلمی شغلی تخصصی و مشکل به شمار می آید عواملی مانند نیازهای متعدد دانش آموزان، تفاوت های فردی و محدودیت های آنان، لزوم پاسخگویی به والدین و مربیان، تغییر های سریع عقاید و انتظارات در مورد نقش معلمی، آموزش را بسیار پیچیده و مشکل ساخته است و آموزگاران آموزش و پرورش استثنایی دارای شرایط کاری پرفشاری هستند. سطح و ماهیت فشار روانی تجربه شده بر حسب ویژگی های جمعیت شناختی آموزگاران مانند سن، جنس، وضعیت تحصیلی، طول تجربه در تدریس بر وضعیت موجود در مدرسه فرق می کند(حجتی نیا، پور شافعی، و دستجردی، 1392). بنابراین لازم است تا موضوع سلامت را از دیدگاه مثبت نگر مورد توجه قرار داد و به مقوله هایی همچون کیفیت زندگی[1]، رضایت از زندگی[2] و خودکارآمدی[3] که می توانند تعیین کننده سلامت روان شناختی باشند توجه کرد.
کیفیت زندگی به تامین سلامتی و شادکامی در افراد و بهرمندی آنها از یک زندگی سالم کمک می کند. (هاگرتی[4] و همکاران، 2001). کیفیت زندگی مفهومی چند بعدی، ذهنی و پویا است(برزو و همکاران، 1389). که در برگیرنده حیطه های سلامت و عملکرد فیزیکی، سلامت ذهنی، عملکرد اجتماعی، رضایت از درمان، نگرانی درباره آینده و حس خوب بودن است(اکهوب[5]، نیجاری[6]، چیکری[7] و لویسی[8]، 2008). هر بعد از کیفیت زندگی آثار چشمگیری بر دیگر ابعاد زندگی می گذارد. به بیانی دیگر، کیفیت زندگی بیانگر تاثیرات عملکردی عدم سلامتی و برآیندهای آن بر درک فرد از جنبه های جسمانی، روان شناختی و اجتماعی زندگی فردی است (نیووا چک[9] و تایلور[10]، 1992).
براساس تعریف سازمان بهداشت جهانی[11] (WHO) (2011) کیفیت زندگی، درک افراد از موقعیت خود در زندگی از نظر فرهنگ، سیستم ارزشی که در آن زندگی میکنند، اهداف انتظارات، استانداردها و اولویت‌هایشان است، پس موضوعی کاملا ذهنی بوده و توسط دیگران قابل مشاهده نیست و بر درک افراد از جنبه‌های مختلف زندگی استوار است (ایزدی، سپهوند، نادری فر و محمدی پور، 1393).
کیفیت زندگی از طرف دیگر به جنبه هایی از زندگی اشاره دارد که زندگی را خوشایند و ارزشمند می سازد، بنابراین حوزه کیفیت زندگی فراتر از نشانه های معمول است و در بر گیرنده رضایت از زندگی فرد و کارکرد ها و کمبودهاست (مانسینی[12] و همکاران، 2003).
رضایت از زندگی به عنوان یک قضاوت شناختی آگاهانه از میزان رضایتی که فرد در زندگی خود دارد تعریف شده است (پاوت[13] و داینر[14]، 1993)؛ که نشان دهنده میزان رضایت کلی و شادکامی فرد است (فریش[15]، 1998). در این تعریف، رضایت از زندگی ابعاد شناختی و بهزیستی روانی فرد را مشخص و احساس شادکامی از دیدگاه پاسخ دهندگان را نشان می دهد(داینر، 1984). در واقع رضایت از زندگی یکی از پیش بینی کننده های سلامت روانی است که امروزه توجه محققان را به خود جلب نموده و یکی از مولفه های بهزیستی درونی شامل نگرش فرد، ارزیابی عمومی وی نسبت به کلیت زندگی خود و یا برخی از جنبه های زندگی، همچون زندگی خانوادگی و تجربه آموزشی است (پاوت، داینر و سو[16]، 1998).
همچنین می توان گفت تفاوت رضایت زندگی در افراد به خاطر توانمندی و احساس خودکارآمدی است. و خودکارآمدی با تعدیل اثرات استرس زا در محیط کار بر افراد موجب افرایش شادی و به طور غیر مستقیم موجب بالابردن رضایت از زندگی افراد می شود (گنجی ارجنگی، و فراهانی، 1387).
[1] quality of life
[2] life satisfaction
[3] self-efficacy
[4] Hagerty, M. R
[5] Achhab, W. E
[6] Nejjari, C
[7] Chikri, M
[8]Lyoussi, B
[9] Newa chek, P.W
[10]Taylor, W.R
[11]world health organizatio
[12] Mancini, C
[13] Pavot, W
[14]Diener, E
[15] Frisch, M, B
[16] Suh, E
پروپزال بررسی رابطه طرحواره های ناسازگاری اولیه و سبک های دلبستگی با طرحواره های هیجانی در بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی
| دسته بندی | روانشناسی و علوم تربیتی |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 32 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 18 |
بررسی رابطه طرحواره های ناسازگاری اولیه و سبک های دلبستگی با طرحواره های هیجانی در بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی
شامل زیر میباشد
بیان مسأله (تشریح ابعاد، حدود مسأله ، معرفی دقیق مسأله، بیان جنبه های مجهول و مبهم و متغیر های مربوط به پرسش های تحقیق ، منظور تحقیق ) :
اهمیت و ضرورت:
سوابق مربوط ( بیان مختصر سابقه تحقیقات انجام شده درباره موضوع و نتایج به دست آمده در داخل و خارج از کشور نظرهای علمی موجود درباره موضوع تحقیق ) :
پژوهش های داخلی:
پژوهش های خارجی:
فرضیه ها ( هر فرضیه به صورت یک جمله خبری نوشته شده است .) :
تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها :
اهداف تحقیق ( شامل اهداف علمی1 ، کاربردی 2 و ضرورت های 3 خاص انجا تحقیق ):
هدف کاربردی بیان نام بهره وران ( اعم از مؤسسات آموزشی و اجرایی و غیره ):
جنبه نوآوری و جدید بودن تحقیق :
نوع روش تحقیق:
انواع متغیرها (وابسته - مستقل و...):
جامعه، نمونه و روش نمونه گیری:
یکی از چالش هایی که امروزه علم روانشناسی با آن روبه رو است ارائه راهبر د هایی درمانی موثر برای کار با بیماران مبتلا به اختلال شخصیت یا دیگر بیماریها ی حاد و مزمن است بسیاری از انسانها به خاطر مشکلات ارتباطی که دارن در جستجوی درمان هستند .همچنین در بسیاری از اختلالات روانی شناخته شده مشکلات یین فردی دیده می شود .اغلب مشکلات بین فردی که افراد تجربه می کنند تحت تاثیر شیوه تصور آنها در مورد خود و دیگران است این شیوه تصور طرحواره نامیده می شود طرحواره رویکردی نوین و منسجم به درمان اختلالات روانی است که حاصلی از ترکیب روان کاوی ، گشتالت درمانی ، رفتار درمانی و شناخت درمانی است اصل این رویکرد درمانی بر این است که فرد طرحواره هایی از کودکی با خود به بزرگسالی می آورد این طرحواره ها معمولا ناسازگار بوده و موجب می شود کیفیت زندگی فرد تحت تاثیر قرار گیرد برای بهبود کیفیت زندگی فرد بایدطرحواره هایش را بهبود داد که اغلب روند بهبود طرحواره دشوار و طولانی است .طرحواره ها به سختی تغییر می کنند چون عمیقا با باورهای فرد راجب خودش و محیط پیرامونش گره خورده است بهبود طرحواره نیازمند اراده ای قوی برای جنگیدن با طرحواره ها است مسلما این کار نیاز به انظباط دقیق و تمرین فراوان دارد طرحواره ها هرگز از بین نمی روند در عوض وقتی که بهبود پیدا کنند از میزان فعال شدن و شدت عاطفه همراه آنها کاسته می شودپس از بهبود طرحواره ها بیماران به محرکها ی برانگیزاننده طرحواره ها به شیوه سالمتری پاسخ میدهند ، دوستان مطلوب تری انتخاب میکنند ، نگرش شان نسبت به خودشان مثبت تر می شودو سبک مقابله ای سازگارجانشین سبک ناسازگار می شود .یانگ معتقد است طرحواره به دلیل ارضا نشدن نیازهای هیجانی اساسی دوران کودکی به وجود می آیند که این نیازها عبارتند از، دلبستگی ایمن به دیگران ، خود -گردانی، کفایت و هویت ، آزادی دربیان نیازها و هیجان های سالم ، خود انگیختگی و تفریح ، محدودیت های واقع بینانه و خویشتن دار، لیهن مدلی برگرفته از مدل فراشناخت و لز و همکارانش بو جود آورده و طرحواره های هیجانی را بعنوان الگوها، روش ها، و راهبردهایی که در پاسخ به یک هیجان استفاده می شوند تعریف کرده است
وقتی هیجان و احساس ظاهر می گردد گام اول توجه به آن احساس است ، گام دوم در مدل لیهی اجتناب شناختی و هیجانی از آن احساس است ، این اجتناب ممکن است بصورت گسستگی ، شراب خواری و مصرف الکل رخ میدهد .در مدل فراشناختی به فرمول بندی پردازش شناخت درونی، قوانین و کانیزم هایی که موجب می شوند تا بیماران به تعبیر و تفسیرباورهای ناسازگار بپردازند توجه می کنند.در این الگو علاوه بر توجه به محتوای فکر به چگونگی فکر کردن افراد نیز توجه می شود .آنان اختلال هیجانی را به فراشناخت و شکل تفکر در آسیب پذیری هیجانی مرتبط می سازند .با توجه به اینکه طرحواره های ناسازگاری اولیه نقش کلیدی در انواع اختلالت خصوصا اختلالات شخصیت دارند.بررسی اهمیت و نقش طرحواره های ناسازگاری اولیه در شکل گیری و تداوم
اختلالات روانی در بزرگسالی کانون توجه بسیاری از پژوهشگران حوزه سلامت و آسیب شناسی روانی بوده است اغلب تحقیقات انجام شده در طرحواره درمانی بر اصلاح و تعدیل طرحواره های ناسازگاراولیه در بزرگسالان متمرکز بوده .این در حالی است که طرحواره های ناسازگاری اولیه به عنوان الگوهای هیجانی و شناختی خود آسیب رسان غالبا در آسیب ها (تروما)و بدرفتاریهای دوران کودکی ریشه دارند .از نظر یانگ طرحواره های ناسازگاری اولیه شامل 18جزء می باشد که عبارتند از:طرد ، بی اعتمادی –سوءرفتار ، محرومیت های هیجانی ، نقص و شرم ، انزوای اجتماعی و بیگانگی ، وابستگی و بی کفایتی ، آسیب پذیری نسبت به ضرر یا بیماری ، گرفتاری خود تحول نایافته ، شکست ، استحقاق بزرگ منشی، خویشتن داری و خودانظباطی ناکافی، اطاعت ، ایثار ، پذیرش جویی و جلب توجه ، منفی گرایی و بد بینی ، بازداری هیجانی ، معیارهای سر سختانه و عیب جویی افراطی ، تنبیه .به نظر یانگ طرحواره های ناسازگاری اولیه الگو های هیجانی و شناختی خود آسیب رسانی هستند که در ابتدای رشد و تحول در ذهن شکل گرفته اند و در مسیر زندگی تکرار می شوند طرحواره های ناسازگاری اولیه برای بقاء خودشان می جنگند این امر نتیجه تمایل بشر به هماهنگی شناختی است اگر چه فرد می داند این طرحواره منجر به ناراحتی وی می شود ولی با طرحواره احساس راحتی می کند و همین احساس راحتی فرد را به این نتیجه می رساند که طرحواره اش درست است .
پروپزال پیش بینی هوش فرهنگی بر اساس ویژگی های شخصیتی و کیفیت روابط اجتماعی در مدیران مدارس شهر
| دسته بندی | مدیریت |
| فرمت فایل | doc |
| حجم فایل | 25 کیلو بایت |
| تعداد صفحات فایل | 15 |
شامل زیر میباشد
بیان مسأله (تشریح ابعاد، حدود مسأله ، معرفی دقیق مسأله، بیان جنبه های مجهول و مبهم و متغیر های مربوط به پرسش های تحقیق ، منظور تحقیق ) :
اهمیت و ضرورت:
سوابق مربوط ( بیان مختصر سابقه تحقیقات انجام شده درباره موضوع و نتایج به دست آمده در داخل و خارج از کشور نظرهای علمی موجود درباره موضوع تحقیق ) :
پژوهش های داخلی:
پژوهش های خارجی:
فرضیه ها ( هر فرضیه به صورت یک جمله خبری نوشته شده است .) :
تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها :
اهداف تحقیق ( شامل اهداف علمی1 ، کاربردی 2 و ضرورت های 3 خاص انجا تحقیق ):
هدف کاربردی بیان نام بهره وران ( اعم از مؤسسات آموزشی و اجرایی و غیره ):
جنبه نوآوری و جدید بودن تحقیق :
نوع روش تحقیق:
انواع متغیرها (وابسته - مستقل و...):
جامعه، نمونه و روش نمونه گیری:
با رجوع به حال و گذشته روان شناسی، این حقیقت نمایان می شود که این علم هرگز به طور کامل از اهمیت فرهنگ غافل نشده و مفاهیم فرهنگ، قومیت، تنوع و نژاد تقریبا از ابتدای شکل گیری روان شناسی در واژگان این علم موجود بوده است. فرهنگ، مفهوم وسیع و در عین حال ساده ای است که شامل الگوهای شناختی (آشکار و نهان) و تجسم آنها در نهادهای اجتماعی، اعمال و مصنوعات دست بشر است و موجب تمایز یک گروه از افراد از دسته ها و گروه های دیگر می شود (جوشن لو و رستمی، 1388).
یکی از سازه های نسبتا جدید که به توانایی تعامل موثر در میان فرهنگ ها اشاره می کند مفهوم هوش فرهنگی[1] است که برای نخستین بار توسط ارلی[2] و انگ[3] مطرح شد. هوش فرهنگی توانایی فرد در سازگاری موفقیت آمیز با محیط های فرهنگی جدید تعریف می شود که معمولا با بافت فرهنگی خود فرد نا آشناست (ارلی و آنگ، 2003). این هوش، با تمرکز بر قابلیت های خاصی که برای روابط شخصی با کیفیت اثر بخش در شرایط فرهنگی مختلف لازم است، بر جنبه ای دیگر از هوش شناختی تمرکز دارد (رحمانی و تهرانی پور، 1388).
براساس تقسیم بندی مرکز مطالعات هوش فرهنگی[4]، هوش فرهنگی به چهار بخش فراشناختی، شناختی، انگیزشی و رفتای تقسیم می شود (مرکز مطالعات هوش فرهنگی، 2005). بعد فراشناختی، شامل تدوین استراتژی پیش از برخورد میان فرهنگی، بررسی مفروضات در حین برخورد و تعدیل و تغییر نقشه های ذهنی در صورت متفاوت بودن تجارب واقعی از انتظارات پیشین است (نائیجی و عباس علیزاده، 1386).
بعد شناختی، آگاهی و اطلاع در مورد هنجارها، فعالیت ها و قراردادها در فرهنگ های مختلف حاصل از تجارب فردی و آموزشی را منعکس می کند. بعد انگیزشی، توانایی و تمایل به یادگیری و فعالیت در موقعیت های فرهنگی مختلف را منعکس می کند، بعد رفتاری، توانایی انجام رفتار کلامی و غیر کلامی مناسب در هنگام برقراری ارتباط با افرادی از فرهنگ های دیگر را منعکس می کند (آنگ، دیان[5] و کو[6]، 2007).
ارلی و انگ (2003) معتقد بودند در مواجهه با موقعیت های فرهنگی جدید، به زحمت می توان، علائم و نشانه های آشنایی یافت که بتوان از آنها در برقراری ارتباط سود جست. تدوین چنین چارچوبی تنها از عهده کسانی بر می آید که از هوش فرهنگی بالایی برخوردار باشند.
عوامل مختلفی با هوش فرهنگی در ارتباط هستند از جمله ی این عوامل می توان به شخصیت اشاره کرد. ارلی و انگ (2003) اظهار داشتند که تفاوت های فردی نظیر شخصیت فردی می تواند مقدمه و شرط لازم برای هوش فرهنگی باشد. مکانیزم ها رفتاری و ویژگی های شخصیتی بر نحوه و انجام کار موثرند (انگ، 2006).
ویژگی‌های شخصیتی به مجموع ویژگی‌هایی که در وجود یک فرد، تقریبا به طور دایم وجود دارد و موجب تمایز وی از سایرین می‌شود، اطلاق می‌گردد. ساختار شخصیت بر اساس الگوهای مختلف تبیین شده است. الگوی پنج عاملی شخصیت با پشتوانه‌های نظری، تجربی و پژوهشی از معتبرترین و مشهورترین مدل‌های شخصیت محسوب می‌شوند. این عوامل عبارتند از: روان رنجور خویی[7](N)، برون گرایی[8] (E)، پذیرش[9](O)، سازگاری[10](A) وظیفه شناسی[11] (C). روان رنجورخویی به تمایل فرد به تجربه هیجانات منفی از قبیل اضطراب، و افسردگی و خشم بر می‌گردد. برون گرایی به تمایل فرد به پرانرژی، شاد و معاشرتی بودن اطلاق می‌شود. پذیرش به تمایل فرد به غیر سنتی و تخیلی بودن و علاقه مندی به هنر اشاره می‌کند. سازگاری به تمایل فرد به اعتماد ورزی، کمک کنندگی و بخشندگی و در نهایت، وظیفه شناسی به تمایل فرد برای قابل اعتماد بودن، کوشا و منظم بودن اشاره دارد( شکری و همکاران، 1384).
خصوصیات شخصیتی در حقیقت، به عنوان محرک های خلق و خو، برای دستیابی به هدف، تلقی می شوند. به ابن معنا که این خصوصیات انسان را مستعد انجام رفتارهای مختلف در موقعیت های خاص می نماید (کالیگوری[12]، 2000). به عقیده گالیگوری (2000) خصوصیات معین شخصیتی باید با عوامل معین فرهنگی متناسب و هماهنگ باشد. وی طی تحقیقات و توسعه ی تئوری های تکاملی خود، ارتباط بین خصوصیات شخصیتی و تاثیرات فرهنگی را در موفقیت های کاری ثابت کرد.
یکی دیگر از متغیرهایی که با هوش فرهنگی مرتبط است روابط اجتماعی می باشد. از یک طرف فرهنگ محصول روابط اجتماعی است که شدت این رابطه بر فرهنگ تاثیر می گذارد. بدین معنی که برقراری و تداوم روابط اجتماعی سبب تقویت ارزش ها و هنجارها یا فرهنگ می شود و از سوی دیگر، فرهنگ شرایط و نحوه شکل گیری روابط اجتماعی را تعیین می کند(طالبی، 1383).
کیفیت رابطه اجتماعی نشان دهنده تاریخ تعاملات اجتماعی گذشته بین دو نفر، که از آن می توان ماهیت و نتیجه فعل و انفعالات آینده را پیش بینی کرد(فرسر[13] و بوجن یر[14]، 2010). افراد براساس منابع خود، ارتباطات اجتماعی را شکل داده و بر اساس توقعات، هنجارها و نقش های معین خود به آن می پردازند (قنبران و جعفری، 1393).
علاوه بر آن شخصیت های فردی تحت تاثیر کمیت و کیفیت روابط اجتماعی است فقدان حمایت های اجتماعی ممکن است منابع فردی را برای مقابله با چالش ها تقلیل دهد و سلامت وی را تحت تاثیر قرار دهد( فرهنمد و زنجانی، 1392).
با وجود اینکه پژوهش‌های متعددی (ساینا[15]، گروبز[16] و کوکسال،[17] 2013؛ هوف[18]، سونگ[19] و گریچ[20] 2014؛ قدم پور، مهرداد، جعفری،1390)در مورد هوش فرهنگی انجام شده است اما تا آنجا که پژوهشگر بررسی نموده است پژوهش که به پیش بینی هوش فرهنگی بر اساس ویژگی های شخصیتی و کیفیت روابط اجتماعی در مدیران مدارس شهر ........ پرداخته شده باشد یافت نشد لذا پژوهشگر به دنبال پاسخ گویی به این سوال است که آیا ویژگی های شخصیتی و کیفیت روابط اجتماعی می تواند هوش فرهنگی مدیران مدارس شهر ........ را پیش بینی کند؟
[1] Cultural Intelligence
[2] Early, P.C
[3] Ang, S
[4] Cultural Intelligence Center
[5] Dyn, L
[6]koh, C
[7] Neurotism
[8] Extraversion
[9]Openness
[10]Agreebleness
[11]Conscientiousness
[12] Caligiuri, P. M
[13] Fraser, O. N
[14] Bugnyar, T
[15] Sahina, F
[16] Gurbuz, S
[17] Köksal, O
[18] Huff, K C
[19] Song, P
[20]Gresch, E, B